Hệ thống biển báo giao thông đường bộ đóng vai trò then chốt trong việc tổ chức và điều tiết lưu thông an toàn, hiệu quả. Mỗi loại biển báo đều mang một ý nghĩa riêng giúp người tham gia giao thông nhận diện tình huống, tuân thủ đúng quy định và tránh các vi phạm không đáng có. Bài viết dưới đây TNB Auto Store sẽ giúp nắm rõ các nhóm biển báo cùng cách nhận biết và hiểu đúng ý nghĩa của từng loại để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng khi di chuyển trên đường.

Biển báo giao thông là gì?

Biển báo giao thông là một phần không thể thiếu trong hệ thống báo hiệu đường bộ

Mặc dù hiện nay chưa có một định nghĩa cụ thể về biển báo giao thông nhưng có thể hiểu rằng: Biển báo giao thông là các tín hiệu được đặt trên các tuyến đường nhằm cung cấp thông tin quan trọng cho người tham gia giao thông.

Theo Điều 10, Khoản 1 của Luật Giao thông đường bộ số 23/2008/QH12, hệ thống báo hiệu đường bộ bao gồm nhiều thành phần. Trong đó có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, tín hiệu đèn giao thông, biển báo giao thông, vạch kẻ đường, cọc tiêu, tường bảo vệ và rào chắn.

Điều này cho thấy biển báo giao thông là một phần không thể thiếu trong hệ thống báo hiệu đường bộ. Khi di chuyển trong một khu vực có nhiều hình thức báo hiệu khác nhau, người tham gia giao thông cần tuân thủ theo thứ tự ưu tiên sau:

Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông
Hiệu lệnh của đèn tín hiệu
Hiệu lệnh của biển báo giao thông
Hiệu lệnh từ vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác

Lưu ý: Khi có sự xuất hiện đồng thời của một biển báo cố định và một biển báo tạm thời và nếu cả hai biển báo mang thông điệp khác nhau người tham gia giao thông phải tuân theo biển báo tạm thời.

Xem thêm: Đăng kiểm ô tô cần mang theo những gì? Thủ tục đăng kiểm

Ý nghĩa của biển báo giao thông

Theo Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT, các loại biển báo giao thông có những ý nghĩa và chức năng riêng biệt, đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển giao thông, bảo đảm an toàn cho người tham gia giao thông. Cụ thể các nhóm biển báo giao thông được phân loại như sau:

Nhóm biển báo cấm: Đây là các biển báo chỉ rõ các hành vi cấm mà người tham gia giao thông phải tuân thủ. Việc vi phạm các biển báo này sẽ gây nguy hiểm và làm mất trật tự giao thông. Vì vậy, việc nhận biết và thực hiện đúng các chỉ dẫn từ nhóm biển báo cấm là rất quan trọng.
Nhóm biển hiệu lệnh: Các biển báo thuộc nhóm này yêu cầu người điều khiển phương tiện thực hiện những hành động cụ thể để bảo đảm an toàn giao thông. Chúng thường chỉ ra các điều bắt buộc mà người tham gia giao thông phải tuân theo chẳng hạn như dừng xe, giảm tốc độ hay phải đi vào một làn đường nhất định.
Nhóm biển báo nguy hiểm và cảnh báo: Các biển báo trong nhóm này được đặt nhằm cảnh báo người điều khiển phương tiện về những mối nguy hiểm có thể gặp phải hoặc những tình huống đặc biệt cần chú ý trên tuyến đường. Đây là một phần không thể thiếu trong việc phòng ngừa tai nạn giúp các tài xế chủ động và chuẩn bị trước các tình huống bất ngờ.
Nhóm biển chỉ dẫn: Biển báo trong nhóm này có chức năng hướng dẫn và chỉ dẫn người tham gia giao thông về hướng đi, làn đường hoặc các yêu cầu cần thiết khác. Những biển báo này giúp việc điều khiển phương tiện diễn ra thuận lợi hơn và đảm bảo an toàn cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông trên đường.
Nhóm biển phụ, biển viết bằng chữ: Các biển phụ có vai trò bổ sung và giải thích thêm cho các nhóm biển báo còn lại. Chúng giúp người tham gia giao thông hiểu rõ hơn về các chỉ dẫn, đặc biệt là khi cần làm rõ các quy định hoặc hướng dẫn cụ thể.

Xem thêm: Cập nhất mới nhất mức phí bảo hiểm bắt buộc ô tô năm 2025

Các loại biển báo giao thông đường bộ

Theo Điều 10, khoản 4 của Luật Giao thông đường bộ, hệ thống biển báo giao thông hiện nay bao gồm năm nhóm chính, mỗi nhóm có mục đích và chức năng riêng biệt: Biển báo cấm, biển báo hiệu lệnh, biển báo nguy hiểm và cảnh báo, biển báo chỉ dẫn, và biển phụ (biển viết bằng chữ).

Biển báo cấm

Biển báo cấm được thiết kế để thông báo cho người tham gia giao thông về những hành vi cấm, không được phép vi phạm. Các biển báo này thường có hình tròn với viền đỏ và nền trắng. Trên nền của biển thường có hình vẽ hoặc chữ số thể hiện hành vi bị cấm và chữ hoặc hình vẽ thường có màu đen, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt.

Các biển báo cấm có mã hiệu “P” (cấm) và “DP” (hết cấm) giúp người tham gia giao thông dễ dàng nhận biết và thực hiện đúng các quy định.

Xem thêm: Giải đáp “Độ bi gầm có đăng kiểm được không” [Cập nhật] 2025

Biển báo nguy hiểm và cảnh báo

Biển báo nguy hiểm và cảnh báo giúp người tham gia giao thông nhận biết trước các tình huống nguy hiểm hoặc những điều cần phải lưu ý để phòng tránh tai nạn. Khi gặp biển báo này, người điều khiển phương tiện cần giảm tốc độ, tăng cường chú ý và sẵn sàng xử lý tình huống bất ngờ.

Biển báo nguy hiểm có mã hiệu “W” chẳng hạn như W.201 (a,b) chỉ các chỗ ngoặt nguy hiểm, W.212 chỉ các cầu hẹp hay W.227 báo hiệu công trường. Các biển báo nguy hiểm thường có hình tam giác đều với ba cạnh tròn, một cạnh nằm ngang và đỉnh hướng lên trên, ngoại trừ biển W.208 có đỉnh hướng xuống dưới.

Biển báo hiệu lệnh

Biển báo hiệu lệnh yêu cầu người tham gia giao thông phải chấp hành các lệnh được ghi trên biển. Các biển này có hình tròn, nền màu xanh lam và hình vẽ màu trắng. Khi hết hiệu lệnh, một vạch chéo màu đỏ thường được kẻ từ trên xuống và từ phải qua trái để đánh dấu sự kết thúc của hiệu lệnh.

Biển báo hiệu lệnh có mã hiệu “R” và “R.E” giúp người điều khiển phương tiện thực hiện các hành động cần thiết theo chỉ dẫn.

Xem thêm: Lắp gương điện tử ô tô có đăng kiểm được không?

Biển báo chỉ dẫn

Biển báo chỉ dẫn có chức năng hướng dẫn người tham gia giao thông về các điều kiện cần thiết để đảm bảo việc di chuyển thuận lợi và an toàn. Các biển báo này có thể có hình vuông, hình chữ nhật hoặc hình mũi tên với nền màu xanh lam và hình vẽ, chữ viết màu trắng. Trong một số trường hợp đặc biệt, biển có nền trắng và chữ hoặc hình vẽ màu đen.

Biển phụ, biển viết bằng chữ

Biển phụ được sử dụng kết hợp với các biển báo chính để bổ sung hoặc giải thích thêm thông tin giúp người tham gia giao thông hiểu rõ hơn về các biển báo chính. Các biển phụ có mã hiệu “S”, “SG” và “SH” như Biển S.501 chỉ phạm vi tác dụng của biển báo hoặc Biển S.H3 (a,b,c) chỉ hướng tác dụng của biển.

Biển phụ có hình dạng chữ nhật hoặc vuông, nền trắng với hình vẽ và chữ viết màu đen hoặc nền xanh lam với chữ viết màu trắng. Các biển phụ thường được đặt ngay dưới các biển báo chính, ngoại trừ Biển S.507 “Hướng rẽ” có thể được đặt độc lập tại các vị trí thích hợp.

Xem thêm: Độ ghế chỉnh điện cho ô tô có đăng kiểm được không?

Không chấp hành biển báo giao thông bị xử phạt ra sao?

Xử phạt hành chính về không tuân thủ hướng dẫn từ hệ thống biển báo giao thông đường bộ

Việc không tuân thủ hướng dẫn từ hệ thống biển báo giao thông đường bộ được xem là hành vi vi phạm và sẽ bị xử lý hành chính theo quy định. Người điều khiển phương tiện vi phạm lỗi này sẽ bị lực lượng Cảnh sát giao thông lập biên bản và áp dụng mức phạt cụ thể theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP). Các mức xử phạt được phân loại theo từng phương tiện như sau:

Phương tiện	Mức phạt tiền	Xử lý nếu gây tai nạn	Căn cứ pháp lý
Ô tô	300.000 – 400.000 đồng	Bị tước Giấy phép lái xe từ 2 đến 4 tháng	Điểm a Khoản 1 và Điểm c Khoản 11 Điều 5
Xe máy	100.000 – 200.000 đồng	Bị tước Giấy phép lái xe từ 2 đến 4 tháng	Điểm a Khoản 1 và Điểm c Khoản 10 Điều 6
Máy kéo, xe máy chuyên dùng	100.000 – 200.000 đồng	Tước Giấy phép lái xe (máy kéo) hoặc Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật giao thông (xe máy chuyên dùng) từ 2 đến 4 tháng	Điểm a Khoản 1 và Điểm b Khoản 10 Điều 7
Xe đạp	80.000 – 100.000 đồng	Không có hình phạt bổ sung	Điểm a Khoản 1 Điều 8

Hành vi phớt lờ biển báo không chỉ gây nguy hiểm cho chính người điều khiển mà còn ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông. Vì vậy, tuân thủ đúng biển báo là trách nhiệm của mọi người tham gia giao thông.

Xem thêm: Giải đáp “Độ bi gầm có đăng kiểm được không” [Cập nhật] 2025

Việc nắm vững hệ thống biển báo giao thông đường bộ giúp người tham gia giao thông di chuyển an toàn, đúng luật mà còn góp phần xây dựng văn hóa giao thông văn minh, giảm thiểu nguy cơ tai nạn. Dù là người điều khiển ô tô, xe máy hay đơn giản chỉ là người đi bộ, hiểu rõ ý nghĩa và cách nhận biết các loại biển báo luôn là kiến thức cần thiết trong mỗi hành trình. Chủ động tìm hiểu và tuân thủ biển báo chính là cách thể hiện trách nhiệm với bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông.